Het initiatief werd geboren in corona-tijd. Studenten Helpen Scholieren (shs) startte toen op het Montessori College in Nijmegen met bijlessen om corona-achterstanden in te halen. Maar al snel hielpen studenten om meer te doen, zoals het bieden van ondersteuning aan leerlingen in de les. Inmiddels lopen zo’n 25 studenten rond op de school belast met allerlei taken, fijn voor leerlingen die even extra aandacht nodig hebben en ontlastend voor de docenten en ondersteunend personeel. Er is ook een andere kant van het verhaal. Door op deze manier mee te functioneren op een school leren de studenten de school en het onderwijs op een laagdrempelige manier kennen, ze gaan er onderdeel van uitmaken en dat heeft effect. Want in drie jaar zijn er al vijf studenten via SHS het onderwijs ingestroomd als zij-instromer of stagiair.
Wat kunnen studenten dan betekenen op een school? Ze kunnen bijvoorbeeld ingezet worden als invalkracht. Deze invulling is sinds dit jaar op het Montessori College ingegaan. Uit de medezeggenschapsraad kwam vanuit docenten naar voren dat zij invaluren als erg werkdrukverhogend ervaren. Shs ging met de administratie en de roostermakers van de school aan de slag en al snel kwam er een effectief systeem op gang, zodat bij uitval er snel een geschikte student gevonden kon worden om in te springen.
Een uitdaging hierbij is natuurlijk dat de studenten onbevoegd zijn en lesovername niet zomaar kan gebeuren. Shs onderschat niet het beroep van de leraar, en weet ook uit eigen ervaring: stap ’s ochtends het lokaal maar eens binnen waar 25 pubers zitten te wachten op hun docent. Daarom is er altijd een docent of ervaren student op afstand aanwezig om indien nodig in te kunnen grijpen. Ook krijgen de studenten de vrijheid om, als de planning het toestaat, een les in te vallen met z’n tweeën. Daarnaast krijgen ze training in klassenmanagement. Op deze manier helpen we studenten om vol zelfvertrouwen voor de klas te staan. Verder is het Montessori College zelf ook erg begripvol en helpen waar ze kunnen, want een veilige leeromgeving is voor iedereen belangrijk.
“Ik maak me zorgen over de grote uitstroom van mensen in het onderwijs. We vragen ook echt veel van nieuwe krachten. Ik vraag me af hoe de opleidingen nu nieuwe mensen voorbereiden op wat werken in het onderwijs echt inhoudt. Het is belangrijk dat nieuwe docenten meer bekend worden met wat er allemaal van je verwacht wordt. Door de studenten mee te laten draaien bij verschillende afdelingen kunnen ze zien wat lesgeven echt is. Het geeft ze een realistisch beeld van het onderwijs. Dat helpt echt.”
Op het vmbo ondersteunen de studenten ook in en buiten de les. In overleg met de school heeft SHS dit zoveel mogelijk zelf opgezet. Docenten kunnen via een contactpersoon aangeven wanneer en voor welk vak ze ondersteund willen worden of welke leerlingen buiten de les ondersteuning nodig hebben. Vervolgens zoekt shs naar een match tussen student en docent/leerling. De docent heeft zo tijdens het lesuur een paar extra handen, ogen en mond en kan buiten de les extra individuele begeleiding krijgen voor zijn/haar leerling. Uit onlangs gehouden evaluaties en gesprekken komt naar voren dat de leerlingen, studenten en docenten erg tevreden zijn over deze lesondersteuning en huiswerkbegeleiding.
Op het Montessori is het de docent die de regie heeft over de vraag om ondersteuning en begeleiding van leerlingen. Expertises van student en docent moeten elkaar versterken en niet hinderen. De student heeft tijd, is gemotiveerd en is in bezit van vakkennis, maar de docent kent het ambacht, kent de leerling en weet wat de (vak)specifieke uitdagingen zijn. Shs zoekt dus met de school altijd naar een goede balans en tot nu toe verloopt dat zonder veel problemen. We zijn daarbij vooral blij met de open houding van de docenten op het Montessori, die de studenten met open armen ontvangen en behandelen als gelijkwaardige collega’s.
Er zijn meer vormen van studenteninzet mogelijk. Studenten kunnen meedraaien als hulpmentor of studiecoach om leerlingen meer pedagogisch te ondersteunen, of ze kunnen het ondersteunende personeel helpen als dagopvanger of facilitator van een nablijf- of inhaaluur. Ook surveillance is iets waarvoor studenten altijd te porren zijn.
Wat maakt samenwerking tussen shs en een school tot een succes? Een school die open staat voor vernieuwing en de investering aandurft om studenten echt te integreren in hun onderwijsgemeenschap. Het Montessori College in Nijmegen is daarvan een goed voorbeeld: wij krijgen de ruimte om iedereen te informeren over wie we zijn en de onderwijsprofessionals krijgen de tijd om te wennen aan het idee van studentenbegeleiding. Tegelijkertijd krijgen we ook de hulp die we nodig hebben om het goed te kunnen doen. Voorlopig heeft onze samenwerking in ieder geval nut én effect. Er zijn 25 studenten in dienst en in ieder geval vijf studenten hebben gekozen voor een loopbaan in het onderwijs. Top!
Leander Nikkels is regiomanager bij Studenten Helpen Scholieren (shs). Kijk ook op: https://shsonderwijs.nl/