Opvoeden met insecten

Ik vind dat leerlingen moeten leren om insecten te eten. De wereldbevolking is sinds 1960 gegroeid van 3 miljard naar 7 miljard aardbewoners en als dat zo doorgaat, en daar lijkt het voorlopig wel op, dan is er doodgewoon niet genoeg vlees (eiwitten) om ons te voeden.

Nu is het zo dat je als doorsnee burger wel van alles kunt vinden, maar daar kun je meestal niet zoveel mee, behalve de gezellige sfeer verpesten op verjaardagen van je familie. Wel in het onderwijs, want daar krijg je elk jaar weer een paar honderd jonge burgers die vier uur per week met jou in het lokaal doorbrengen en zo afgericht zijn dat ze naar je moeten luisteren. Nou ja luisteren, ze mogen ook wat terug zeggen en met je in discussie gaan en daar maakt de Nederlandse leerling ook gretig gebruik van.

Als je je zorgen maakt over de Toestand in de Wereld dan ben je als docent toch in de gelegenheid om die zorg ter sprake te brengen. Sommige mensen noemen dat ‘indoctrinatie’. Ik noem het ‘voorbereiden op de toekomst’, een van de onderwijs-kerndoelen van de overheid. Je moet het niet overdrijven natuurlijk. Ik heb nog een cartoon van mijzelf met Lenin-baardje en spandoek op een barricade voor in de klas, gemaakt door een leerling die zich zat te vervelen tijdens mijn gepreek.

Mijn missie is dit jaar om het insect op het menu van de leerling te krijgen. Insecten zijn prima vleesvervangers. Ze bevatten veel eiwitten, weinig vet en vragen minder schaarse grondstoffen. Je kunt ze goed kweken op afval. Insecten zijn lekker, maar daar is niet iedereen van overtuigd.

Hoe kom je aan smakelijke insecten? Google ‘insecten eten’ en er gaat een wereld voor je open. In België liggen de hamburgers van meelwormen al in de supermarkt. In Nederland is de Jumbo er mee begonnen. Er staan allerlei recepten op het net: tapenade van olijven met buffaloworm, nacho’s met sprinkhaan en zelfs chocoladekoekjes met meelwormen. Dat laatste is het meest praktisch in de klas, hoewel het zelf bakken van muffins van gepureerde krekel met een topping van boktorrengelei mij een feest lijkt.

Ik bestel de koekjes, want zelf bakken kost te veel onderwijstijd. Die koekjes worden binnen een dag met de post geleverd en zien er geweldig uit. De wormpjes liggen bovenop de chocolade, kris kras door elkaar, het lijkt net of ze nog bewegen, maar dat is optisch bedrog.

Dan komt de les. De leerlingen komen binnen en zien onmiddellijk het bordje met insectenkoekjes. Gilletjes van afgrijzen, maar ook stille nieuwsgierigheid. Eerst gaan we de theorie doen: de voedselpyramide in ecosystemen en waarom je beter insecten dan koeien kunt eten. Eindexamenstof. Daarna een aflevering van het TV programma Klokhuis met beelden van mensen die, vertraagd opgenomen, sprinkhanen hun mond induwen en onder gekraak fijnkauwen. Het is echt heel leuk om nu de klas in te kijken. Iedereen is bij de les. Sommige leerlingen zitten vol afschuw te kijken met hun hand voor hun mond. Alsof er zomaar een sprinkhaan naar binnen kan kruipen.

Daarna gaan we insectenkoekjes eten. Tweederde van de leerlingen neemt een koekje en knabbelt dat met smaak op. Dat vind ik een mooie score, gezien het filmpje. Misschien denkt u: Had beter gekund, zonder filmpje. Dom. Dat is de vraag. Ik denk dat je de leerstof soms moet verpakken in spannend cadeaupapier. Blijft het langer hangen.