KIC: Kracht in Controle

“KIC staat voor kracht in controle, en is een schoolbreed socialevaardigheidsprogramma. Heel kort gezegd hebben wij een vak op het rooster gecreëerd waar wekelijks aandacht is voor de groepsdynamica, delen en persoonlijke ontwikkeling. Dit alles komt samen in een fysieke les met de klas. Naast de groepsdynamica en persoonlijke ontwikkeling worden verschillende thema's behandeld die voorkomen binnen de school. Denk bijvoorbeeld aan pesten, diversiteit, emotieregulatie, geluk enz. Er zijn korte lesjes die in de mentorlessen aan de orde kunnen komen en we hebben een leerlingvolgsysteem ontwikkeld waarmee we beter zicht houden op de relaties binnen de groep, persoonlijke competenties, gevoel van veiligheid (pesten) en de groei van leerlingen op de sociale competenties. Verder werken we met een set van positieve gedragsafspraken die gelden voor docenten, leerlingen, ouders en overig personeel, want sociale veiligheid overstijgt natuurlijk de les of het lokaal. Dat positieve gedrag is overal zichtbaar binnen de school en bekend bij alle betrokken partijen.”

“Wanneer een kind zich veilig voelt binnen de school, dan zien we dat ook terug in de resultaten en in het algemene welbevinden van het kind. Wanneer een kind zich veilig voelt kan en durft het zich volledig te ontwikkelen en eigen dromen waar te maken. Bij ons op school proberen we de veiligheid als gezegd schoolbreed te creëren. Maar we hebben ook een apart vak op het rooster om daar wekelijks nog eens extra aandacht aan te besteden. Een vak waar ruimte is om met elkaar te delen en een veilige groep te creëren. Wanneer leerlingen durven te delen, zullen ze ook veel meer begrip krijgen voor elkaar. Dit omdat ze elkaar simpelweg veel beter begrijpen.”

Kim Schouten-Entius

“Dat is best een hele lastige vraag. Op een veilige school zitten leerlingen die zich volledig kunnen ontplooien zonder daarin op negatieve wijze te worden geremd. Er is geen school waar die negatieve remming er nooit is, maar in mijn ogen gaat het vooral om de aandacht die je daarvoor hebt. Een veilige leeromgeving creëer je in eerste instantie door hele duidelijke afspraken te maken met elkaar. Een taal voor iedereen die te maken heeft met de school.

Er moet een duidelijk beleid zijn op het gebied van pesten en discriminatie. Alleen met beleid en het weergeven van een taal ben je er niet. Leer elkaar hoe dat dan werkt. Hoe gedraag ik mij naar de afspraken van de school en waar kan ik terecht als het niet lukt of wanneer anderen hier over heen gaan. Daarnaast moet er op een veilige school altijd een aanspreekpunt zijn voor de leerlingen, een coach of mentor die wekelijks aandacht heeft voor de leerlingen en zicht houdt op de problematiek. En het zijn de leraren die kunnen zorgen voor het waarborgen van een veilige omgeving. Daarom worden onze KIC docenten en mentoren ook regelmatig geschoold. Veiligheid is typisch iets dat van iedereen iets verwacht, dat je samen moet vormgeven en waarin je samen moet blijven leren.”

“Ja absoluut. Het is niet altijd in woorden te vangen, maar het leerlingvolgsysteem en de cijfers over tevredenheid laten zien dat we enorm gegroeid zijn de laatste jaren. Belangrijk is natuurlijk ook wat leerlingen en ouders aangeven. Leerlingen vinden de KIC lessen soms ook best lastig, het gaat immers over jou en jouw rol in de groep. Maar daarnaast geven ze ook aan dat ze het heel fijn vinden. We hebben een moment en ruimte gecreëerd waar leerlingen durven te delen, waar ze feedback durven te geven aan elkaar. Dit zet zich door in de algemene ruimtes binnen de school en ook in de overige lessen. Laatst kregen wij een compliment van een ouder die aangaf dat haar kind veel opener was geworden en dat het makkelijker was geworden om over gevoelens te praten. Dit is niet altijd vanzelfsprekend, maar als je ziet wat ze van elkaar kunnen leren en hoe opgelucht ze kunnen zijn als ze horen dat ze niet alleen zijn met hun problemen, dan spreken wij van pure winst.”

“Niet iedereen heeft direct feeling met dit onderwerp en ook niet iedereen vindt het direct noodzakelijk. We zijn op school met een klein team begonnen en hebben daarna vanuit alle rollen zoveel mogelijk collega's betrokken. Steeds meer collega’s hadden op enig moment wel succeservaringen, kregen vat op een probleem dat specifiek in hun klas speelde, en voelden toen het belang. De mentor is heel belangrijk maar die heeft het ook druk. Wij hebben er daarom voor gekozen om gymdocenten en praktijkdocenten in de bovenbouw de wekelijkse lessen op het gebied van sociaal emotionele ontwikkeling te laten geven. Docenten die er zelf affiniteit mee hebben en zorgen voor continuïteit.”

“Ja. Onder de docenten en oop worden ook vragenlijsten afgenomen. Ook wordt er in kleine teams veel met elkaar gesproken. Zeker nu in de Coronatijd is het thema veiligheid weer een veelbesproken thema. Er komt nieuw lesmateriaal. En we willen verder met onze web-applicatie. Aankomend schooljaar gaan we aan de slag met doen onderzoek naar de effectiviteit van het programma op de verschillende scholen. Om dat waar te kunnen maken zal de web-applicatie dit schooljaar een flinke update ondergaan. We gaan over naar nieuwe vragenlijsten, deze voldoen aan de criteria om te overleggen met de onderwijsinspectie en kunnen gebruikt worden voor onderzoek.”

De school is trots op het feit dat ze tot twee keer toe het predicaat excellente school hebben mogen ontvangen, mede op basis van het pedagogische concept. Daarnaast is het programma KIC een NJI-gecertificeerd programma en werkt men samen met VO-content. Leden van VO-content kunnen binnen het abonnement vrijblijvend gebruik maken van de web-applicatie.